Wat is een strategisch plan?

De strategische planning vormt de voorbereiding op het tactische plan. In de strategische planning leg je bijvoorbeeld afspraken en kaders vast. Het strategisch plan wordt in geld uitgedrukt en vastgelegd in functie van productniveaus. Het beantwoordt kernvragen van een bedrijf en geeft inzicht in wat je wil zijn en wat je wil realiseren.

Het strategisch plan wordt soms wel eens het gameplan genoemd omdat het niet statisch is, maar rekening houdt met meerdere scenario’s. Zo zal het resultaat anders zijn bij een warme zomer dan bij een koude zomer en houdt het bijvoorbeeld ook rekening met economische variabelen. Hoewel er in het strategisch plan niks staat over voorraadbeheer, is en blijft het een bepalende factor en zet het een aantal krijtlijnen uit.

Beperkte duur van het strategisch plan

Een strategisch plan heeft steeds een beperkte duur en moet regelmatig worden vernieuwd, zo nodig zelfs elk kwartaal. Wel is het zo dat sommige productfamilies minder snel moeten worden vernieuwd, waardoor je in het strategisch plan ook zogenaamde time buckets onderscheidt. De keuze van de planningshorizon bepaal je in functie van verschillende processen en te verwachten gebeurtenissen, zoals:

• De te verwachten productinnovaties: op een bepaald moment is een Playstation 4 niet meer relevant omdat er een Playstation 5 op de markt wordt gebracht;
• Rages en seizoensgebonden productfamilies: de verkoop van ventilatoren piekt vooral tijdens de zomerperiode en het strategisch plan dient hier steeds op te worden afgestemd;
• Interne factoren: zoals de uitbreiding van financiering of de verwerving van een nieuw magazijn.

Ondernemingsplan als basis van het strategisch plan

In feite houdt het strategisch plan nauw verband met het ondernemingsplan van een onderneming. Dat is logisch want het ondernemingsplan is een bepalende factor voor interne factoren die op hun beurt het strategisch plan beïnvloeden. Het ondernemingsplan is er natuurlijk op gericht om winst te maken, maar behandelt ook de beschikbare budgetten en de cash flow en legt op die manier een aantal beperkingen op.

Daarnaast omvat het ondernemingsplan marktvoorspellingen op basis van technologische, demografische en zelfs politieke factoren. Hierbij wordt rekening gehouden met trends, evoluties en een marktonderzoek dat bijvoorbeeld wijzigende voorkeuren en wensen in kaart brengt. Net daarom moet het ondernemingsplan regelmatig worden bijgeschaafd, waarbij de interne factoren wijzigen en hetzelfde ook geldt voor het strategisch plan.

Op basis van het ondernemingsplan zet je in het strategisch plan een richting uit waarin je wil evolueren. Natuurlijk blijft voorraadbeheer heel variabel, maar het is toch heel belangrijk om bepaalde informatie vooraf te weten en een aantal evoluties vooraf te voorspellen (business forecast).

Een praktijkvoorbeeld

Een voorbeeld van hoe het je anders kan vergaan, vinden we bij Blokker. Ei zo na was Blokker, waarmee het niet goed gaat en dat zijn filialen in België intussen diende te sluiten, eigenaar van internetgrootmacht bol.com. Er werden echter strategische fouten gemaakt en de keten geloofde niet in de snelle opmars van e-commerce. Ze bleven blind voor de wijzigende markt en zo werd Ahold Delhaize uiteindelijk eigenaar van bol.com. En dat legde het bedrijf geen windeieren.

Een andere aanpak had Blokker veel kunnen opleveren. Maar dan hadden ze ook op het vlak van voorraadbeheer veel wijzigingen moeten doorvoeren.