Welke soorten magazijnen zijn er?

De optimale voorraad is geen voorraad en het beste magazijn is geen magazijn. Het is een veelgebruikte uitspraak en het doelt er natuurlijk op dat we bij voorkeur geen voorraden aanhouden en dat er een rechtstreekse stroom van productie naar verbruiker moet vloeien. Magazijnen zijn toch maar een kostenpost! In de praktijk is zoiets echter niet realistisch en moeten we bijvoorbeeld veiligheidsvoorraden aanhouden. Magazijnen en voorraden zijn dan ook broodnodig. Zo krijgen we met twee soorten magazijnen te maken, de zogenaamde productiemagazijnen en de distributiemagazijnen. Vaak maakt men daarnaast ook een onderscheid tussen de open en de gesloten magazijnen.

Distributiemagazijnen

Distributiemagazijnen worden ook wel eens handelsmagazijnen, distributiecentra of DC’s genoemd. Het zijn deze magazijnen die de schakels vormen in de supply chain. Elke schakel, zoals de fabrikant die een gereed product opslaat of de importeur die de producten inkoopt, heeft een eigen distributiemagazijn. Vanuit de distributiemagazijnen worden de producten herverdeeld onder afnemers, zoals groothandels en detailhandels. Het laatste distributiemagazijn is meestal de winkelvoorraad, waarna het product aan de consument wordt verkocht.

Kenmerkend aan een distributiemagazijn is dat het product in principe geen wijzigingen ondergaat. De hoeveelheid producten kan echter wel verschillen. Zo kan de instroom bijvoorbeeld per pallet gebeuren en de uitstroom per tray. Ook kan de verpakkingswijze tussen instroom en uitstroom verschillen, maar verder ziet het product er bij de uitstroom net hetzelfde uit als bij de instroom.

Productiemagazijnen

Het grootste verschil tussen een distributiemagazijn en een productiemagazijn is dat het product bij een productiemagazijn wel wijzigingen ondergaat. In een productiemagazijn komen verschillende producten samen en wordt er gewerkt aan een basisproduct. In een productiemagazijn treffen we dan ook grondstoffen, onderdelen, gereedschappen, verpakkingsmaterialen, halffabricaten en dergelijke meer aan. De instroom is afhankelijk van de productiebehoefte. Een productiemagazijn wordt ook vaak gebruikt om de zelfgeproduceerde halffabricaten in op te slaan.

Open magazijn

Een open magazijn is een magazijn waarin personeel vrij goederen mag weghalen. Daarvoor hoeft niks te worden geregistreerd. Soms wordt er wel gewerkt met een afhaalbalie en is er enig toezicht. Een open magazijn wordt vaak gebruikt bij artikelen die frequent nodig zijn en een geringe waarde hebben. Voorbeelden van producten die worden aangetroffen in een open magazijn zijn verpakkingsmaterialen, lijm, bouten, persoonlijke beschermingsmiddelen enzovoort. Het magazijn wordt op basis van een visuele controle aangevuld. Het grote voordeel is de beperkte administratieve rompslomp. Het nadeel is dat er regelmatig tellingen nodig zijn, er een groter risico op onverwachte tekorten is en dat het risico op diefstal toeneemt.

Gesloten magazijn

Bij een gesloten magazijn mogen personeelsleden enkel goederen meenemen wanneer ze hiervoor gemachtigd zijn of over de juiste documenten beschikken. De volledige in- en uitslag worden geregistreerd. Distributiecentra zijn vaak gesloten magazijnen. Bij het distributiemagazijn van bol.com weten ze bijvoorbeeld steeds hoeveel televisieschermen ze voorradig hebben en kunnen medewerkers niet zomaar een scherm mee naar huis nemen.

Onderscheid tussen de verschillende magazijnen

Houd er rekening mee dat het onderscheid heel theoretisch is en in de praktijk lang niet altijd even duidelijk is. Zo kunnen magazijnen zowel een productie- als een distributiedoel dienen en zowel open als gesloten zijn. Voor sommige artikelen zullen medewerkers dan een machtiging moeten hebben en voor andere niet. En sommige producten gebruikt men voor de interne productie en andere producten worden louter gedistribueerd.