Welke voorraadmethodes zijn er?

Voorraadbeheer is een ruim begrip en de exacte invulling verschilt van onderneming tot onderneming, maar ook van product tot product. Sommige ondernemingen willen bijvoorbeeld een zo ruim mogelijke voorraad om meteen in te kunnen spelen op calamiteiten, terwijl andere ondernemingen houden van JIT-leveringen en via hun voorraadbeheer de capaciteit van hun magazijn maximaal willen benutten. Ongeacht wat het doel is, voorraadbeheer zal daarbij steeds uit vier delen bestaan:

• Het inzichtelijk maken van de aanwezige voorraad
• Het plannen van de voorraad en het bepalen van de gewenste kwantiteit
• Het plannen van voorraadlocaties
• Het bijsturen van instromen in functie van de uitstroom

4 voorraadbeheermethodes

Ongeacht de gehanteerde voorraadbeheermethode, zullen bovenstaande vier kenmerken steeds aanwezig zijn. Wel worden ze natuurlijk afgestemd op de voorraadbeheermethode, net zoals op de inrichting van het magazijn en de manier waarop in- en uitstromen worden behandeld. Hierbij onderscheiden we vier voorraadbeheermethodes waarbij de voorraadbeheer ook anders verloopt.

Fifo-voorraadbeheer

Bij fifo-voorraadbeheer (first in, first out) zijn de goederen die als eerste instromen ook de goederen die als eerste opnieuw verdwijnen. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt voor goederen die voor bederf vatbaar zijn. Daarom wordt het soms ook wel eens fefo-voorraadbeheer genoemd (first expired, first out). Bij dit type voorraadbeheer zullen de goederen die op maandag (first in) instromen sneller worden ingeladen dan de goederen die de dag nadien in het magazijn toekomen (first out). Voor de inrichting van het magazijn en voor orderpicking heeft dit grote gevolgen. Omdat dit bij manuele handelingen al snel ingewikkeld wordt, zien we hier vaak automatisering optreden. Een koppeling met de voorraadbeheersoftware is dan cruciaal.

Lifo-voorraadbeheer

Lifo-voorraadbeheer (last in, first out) is het tegenovergestelde van fifo-voorraadbeheer. Hier zijn het de goederen die als laatste binnenkomen die als eerste vertrekken. Dit type voorraadbeheer wordt gehanteerd bij voorraden die niet voor bederf vatbaar zijn en die niet onderhevig zijn aan waardevermindering door technologische evoluties. Vaak is het echter het gevolg van een klein magazijn waarbij inkomende en uitgaande orders elkaar meteen opvolgen. Hierdoor is de aanwezige voorraad vaak beperkt en zijn er een aantal raakvlakken met JIT-voorraadbeheer.

JIT-voorraadbeheer

JIT-voorraadbeheer (just in time) is in Japan ontstaan en heeft het doel om een zo klein mogelijke voorraad aan te houden zonder dat er leveringsproblemen ontstaan. Hierbij maakt men eigenlijk gebruik van de voorraad van derde partijen, zoals leveranciers. Het principe is dat voorraden het liefst zo lang mogelijk bij de leverancier blijven en ze maar net op tijd worden geleverd. JIT-voorraadbeheer doet hierdoor denken aan een lopende band. Het wordt vaak gebruikt door grote ondernemingen en producerende ondernemingen. Economisch gezien heeft het veel voordelen, maar bij verstoringen in het toeleveringsproces treden er al snel problemen op. De coronacrisis heeft bijvoorbeeld bewezen dat JIT-voorraadbeheer niet feilloos is en dat er goed moet worden nagedacht tussen het aanhouden van eigen voorraden en het rekenen op de opslagkracht van leveranciers.

Veiligheidsvoorraadbeheer

Bij dit type voorraadbeheer moet er altijd een minimale voorraad beschikbaar zijn. Er is dan ook een ondergrens waarbij nieuwe bestellingen moeten volgen. Het aanhouden van de voorraad kan daarbij gebeuren volgens het fifo- of lifo-principe.

Een veiligheidsvoorraad of safety stock kan vrijwillig worden aangelegd. Het zorgt er dan voor dat ondernemingen kunnen blijven draaien als de bevoorrading in het gedrang komt. Vooral in het verleden was dat belangrijk, toen veiligheidsvoorraden historisch gezien werden gebruikt om stakingen te breken en de afhankelijkheid van productiecentra te beperken. Opnieuw in het kader van de coronacrisis legde bijvoorbeeld Blokker een veiligheidsvoorraad aan toen de eerste coronasignalen uit China kwamen. Soms is het aanleggen van een veiligheidsvoorraad wettelijk verplicht. Een voorbeeld daarvan is de Wet voorraadvorming aardolieproducten uit 2012.

Eenvoudig de juiste voorraadbeheersoftware vinden

Voorraadbeheersoftware is universeel inzetbaar en is geschikt voor alle voorraadbeheermethodes. Wij helpen je graag bij het vinden van de beste voorraadbeheersoftware voor je onderneming. Vergelijk voorraadbeheersoftware op basis van reviews, functies en hun prijzen.